
Vua Pasenadi (Ba-tư-nặc)
14. KINH HAI LỜI NÓI VỀ CHIẾN TRANH (Kinh số 4 và số 5, Phẩm 2, Chương 3, Tập 1, Tương ưng bộ kinh)
Trú ở Savatthi.
Vua Ajatasattu (A-xà-thế), con bà Videhi nước Magadha, triệu tập bốn binh chủng gây chiến với vua Pasenadi nước Kosala và tiến đánh Kasi.
Vua Pasenadi nước Kosala được nghe: “Vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, triệu tập bốn binh chủng gây chiến với ta và tiến đánh Kasi.”
Rồi vua Pasenadi nước Kosala, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng dàn trận ở Kasi, chống vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha.
Rồi vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, tấn công vua Pasenadi nước Kosala. Trong cuộc chiến trận, vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, chiến thắng vua Pasenadi nước Kosala. Bị chiến bại, vua Pasenadi nước Kosala lui về tại kinh đô Savatthi.
Rồi một số Tỷ-kheo, vào buổi sang, đắp y, cầm bát, đi vào Savatthi để khất thực. Ði khất thực ở Savatthi xong, sau bữa ăn, trên con đường khất thực trở về, họ đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, các Tỷ-kheo ấy bạch Thế Tôn:
- Ở đây, bạch Thế Tôn, vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng gây chiến với vua Pasenadi nước Kosala, tiến đánh Kasi. Bạch Thế Tôn, vua Pasenadi nước Kosala được nghe: “Vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, gây chiến với ta, tiến đánh Kasi”. Rồi vua Pasenadi nước Kosala, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng, dàn trận ở Kasi chống vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha. Bạch Thế Tôn, rồi vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và vua Pasenadi nước Kosala xáp chiến nhau. Trong cuộc chiến trận ấy, vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, chiến thắng vua Pasenadi nước Kosala. Bạch Thế Tôn, bị chiến bại, vua Pasenadi nước Kosala rút lui về kinh đô của mình là Savatthi.
- Này các Tỷ-kheo, vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha là ác hữu, là ác bạn lữ, là ác giao du. Và này các Tỷ-kheo, vua Pasenadi nước Kosala là thiện hữu, là thiện bạn lữ, là thiện giao du. Và này các Tỷ-kheo, hôm nay, trong đêm này, vua Pasenadi nước Kosala trải qua một đêm đau khổ của người bại trận.
Thắng trận sanh thù oán,
Bại trận nếm khổ đau,
Ai bỏ thắng, bỏ bại,
Tịch tịnh, hưởng an lạc.
Rồi vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, triệu tập bốn loại binh chủng, gây chiến với vua Pasenadi nước Kosala và tiến đánh Kasi.
Vua Pasenadi nước Kosala được nghe: “Vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng, gây chiến với ta và tiến đánh Kasi.”
Rồi vua Pasenadi nước Kosala, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng, dàn trận ở Kasi chống vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha.
Rồi vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và vua Pasenadi nước Kosala xáp chiến với nhau. Trong cuộc chiến ấy, vua Pasenadi nước Kosala chiến thắng vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và bắt sống vua ấy.
Rồi vua Pasenadi nước Kosala suy nghĩ như sau: “Tuy vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, làm hại ta, dầu ta không làm hại ai, nhưng vua ấy là cháu trai của ta. Vậy ta hãy tịch thu toàn bộ tượng binh, toàn bộ mã binh, toàn bộ xa binh, toàn bộ bộ binh của vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và chỉ tha cho vua ấy mạng sống.”
Rồi vua Pasenadi nước Kosala, sau khi tịch thu toàn bộ tượng binh... chỉ tha cho vua ấy mạng sống.
Rồi một số lớn vị Tỷ-kheo, vào buổi sang đã đắp y, mang bát và đi vào Savatthi để khất thực. Khất thực ở Savatthi xong, sau buổi ăn, trên con đường khất thực trở về, họ đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn và ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, các Tỷ-kheo ấy bạch Thế Tôn:
- Ở đây, bạch Thế Tôn, vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng, gây chiến với vua Pasenadi nước Kosala và tiến đánh Kasi. Bạch Thế Tôn, vua Pasenadi nước Kosala được nghe: “Vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng, gây chiến với ta và tiến đánh Kasi”. Rồi, bạch Thế Tôn, vua Pasendi nước Kosala, sau khi triệu tập bốn loại binh chủng, dàn trận chống vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha. Rồi, bạch Thế Tôn, vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và vua Pasenadi nước Kosala xáp chiến với nhau. Trong cuộc chiến ấy, vua Pasenadi nước Kosala chiến thắng vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và bắt sống vua ấy. Rồi vua Pasenadi nước Kosala suy nghĩ như sau: “Tuy vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, làm hại ta, dầu ta không làm hại ai; nhưng vua ấy là cháu trai của ta. Vậy ta hãy tịch thu toàn bộ tượng binh, toàn bộ mã binh, toàn bộ xa binh, toàn bộ bộ binh của vua Ajàtasatu, con bà Videhi nước Magadha, và chỉ tha cho vua ấy mạng sống.” Rồi vua Pasenadi nước Kosala, sau khi tịch thu toàn bộ tượng binh, toàn bộ mã binh, toàn bộ xa binh, toàn bộ bộ binh của vua Ajatasattu, con bà Videhi nước Magadha, và tha cho vua ấy mạng sống.
Rồi Thế Tôn, sau khi hiểu rõ ý nghĩa này ngay trong lúc ấy nói lên bài kệ:
Vì nghĩ đến tư lợi,
Nên mới cướp hại người,
Khi người khác cướp hại,
Bị hại, lại hại người.
Người ngu nghĩ như vậy,
Khi ác chưa chín muồi,
Khi ác đã chín muồi,
Người ngu chịu khổ đau.
Sát người, bị người sát,
Thắng người, bị người thắng,
Mắng người, người mắng lại,
Não người, người não lại,
Do nghiệp được diễn tiến,
Bị hại, lại hại người.