Vua Pasenadi (Ba-tư-nặc)

33. KINH CHUYỆN CÁC NAM TỬ CỦA NHÀ TRIỆU PHÚ (Kinh số 15, Phẩm 4, Ngạ quỷ sự, Tập 2, Tiểu bộ kinh)

Bấy giờ, đức Thế Tôn đang trú tại Jetavana ở Savatthi. Thời ấy, một hôm, đại vương Pasenadi của nước Kosala phục sức lộng lẫy ngự trên mình voi với vẻ oai nghi đầy quyền lực. Nhà vua thấy trên thượng lầu của một nhà kia có một nữ nhân đang nhìn xuống, trông diễm lệ như một thiên nữ. Lòng nhà vua đâm ra mê mẩn vì trí nhà vua vốn buông lung khó kiềm chế được. Vì thế nhà vua ra hiệu cho một người ngồi kế sau mình. Và mọi việc diễn ra như sau: Vua sai chồng nữ nhân ấy đi lấy đất đỏ và hoa sen xanh ở một hồ sen cách xa kinh thành ba do tuần, và buộc y phải trở về trước khi trời tối nếu không sẽ bị giết. Ðồng thời, vua ra lệnh đóng cổng thành trước khi trời tối. Người chồng trở về trước khi hoàng hôn, nhưng cổng thành đã đóng, vì thế, y buộc vào cột trụ của cổng thành gói đất đỏ và bó sen xanh mà y đã mang về và đi vào Jetavana.

Bấy giờ, trong lúc đang an giấc, giữa canh khuya, nhà vua nghe bốn vần này: “Sa, na, du và so” được thét vang một cách đau đớn. Tương truyền đây là bốn vần đầu của bốn câu kệ do bốn con trai một vị triệu phú thành Savatthi thốt ra. Vào thời hoa niên họ đã tham đắm dục lạc và đi với vợ nhiều người khác, tạo nên điều thất đức. Khi từ trần, họ tái sanh vào địa ngục Lohakumbhi (Nồi sắt) gần kinh thành ấy. Nhà vua vô cùng kinh hãi, và rạng ngày hôm sau liền kể cho vị tế sư nghe sự việc đã xảy ra. Vị ấy đang mong kiếm một số lợi nhuận, bèn thưa:

- Tâu đại vương, than ôi, một đại hoạ xảy ra. Xin đại vương cử hành tế lễ đầy đủ bốn phần.

Nhà vua truyền lệnh thi hành việc này. Khi hoàng hậu Mallika nghe chuyện, liền thưa với nhà vua:

- Tâu đại vương, tại sao vì nghe lời của một Bà-la-môn, đại vương lại muốn làm một việc gây tổn thương và sát hại nhiều sanh vật như vậy? Nay đại vương nên tham kiến đức Thế Tôn là bậc Minh Hạnh vô song và khi Ngài giải thích ra sao thì đại vương phải làm theo như vậy.

Sau đó, vị đại vương đến tham kiến bậc đạo sư và trình Ngài sự việc trên. Ðức Thế Tôn bảo:

- Thưa đại vương, đại vương sẽ không gặp nguy hiểm nào vì việc ấy cả.

Rồi Ngài kể chuyện ngay từ đầu về tiếng thét của những người tái sanh vào địa ngục Nồi sắt. Sau đó, Ngài đọc cho nhà vua nghe đầy đủ các vần kệ mà chúng đã bắt đầu thốt ra:

Với người trong ngục bị hành thân

Suốt cả thời gian sáu vạn năm,

Việc ấy khi nào thì chấm dứt?

- Sẽ không chấm dứt. Chẳng sau cùng.

Bao giờ chấm dứt? - Không nhìn thấy,

Quả bạn và ta phạm lỗi lầm.

Chúng ta đang phải sống đau thương

Vì chúng ta không biết cúng dường

Những vật cần cho khi có sẵn,

Ta không tạo chỗ trú an toàn.

Quả thật khi từ biệt chốn đây,

Ðược làm người ở cõi đời này,

Ta nguyền hào phóng, chuyên trì giới,

Ta quyết làm nhiều thiện sự ngay.

Khi bậc đạo sư ngâm các vần kệ xong, Ngài thuyết pháp đầy đủ, chi tiết. Lúc kết thúc bài giảng, người đàn ông đã đi tìm đất đỏ và hoa sen ấy được an trú vào sơ quả Dự lưu. Còn nhà vua, lòng đầy xúc động, liền bỏ tham đắm vợ người khác và hài lòng với vợ của mình.